Gezelim Bilelim

Pompei Gezilecek Yerler Rehberi





Belki günahkar, belki sapkın, belki dahi, belki de hepsi. Roma İmparatorluğunun en önemli şehirlerinden biriydi, ta ki yok olana dek… Şunu söylemeliyim ki, bilinenin aksine bu yazımda Pompei’nin rivayetleri ile birlikte, rivayetten öte gerçeklerini yazacağım. Yani rehberlerin ilgi çekmek için annattıkları abartılı ve merak uyandırıcı rivayetlere değil, bilimsel gerçeklere vurgu yapacağım.

Napoli’ye bağlı Pompei’nin öncelikle en çok bilinen hikayesini anlatarak başlamak istiyorum. Roma İmparatorluğunun en önemli şehirlerinden biriydi Pompei. Denize kıyısı olması, imparatorluğun ticaret başkenti olmasını ve şehir halkının çok zengin olmasını sağladı. Yaklaşık 20.000 kişinin yaşadığı biliniyor, Tarihi Roma Forumu ile büyüklük açısından karşılaştırıldığında neredeyse başa baş geliyor, bu da zaten şehrin önemini belirtmeye yetiyor.

Halkın yarısından çoğunu köleler oluşturuyormuş her türlü hizmeti köleler yapıyor ve asilzadeler keyfini çıkarıyormuş. Şehirde yaşayan insanlar okadar zenginmiş ki artık farklı zevkler aramaya başlamışlar… Yemeklerini yatarak yerlermiş daha sonra doyarlar ve boğazlarına kaz tüyü sokarak yediklerini kusup midelerini boşalttıktan sonra daha fazla yemek yerlermiş. Sapkınlık diz boyuymuş, eşcinsellik, cinsellik hat safhadaymış. Birçok genel ev inşa edilmiş ve buralara taştan yataklar yapılmış, okadar hızlı çalışıyormuş ki bu genel evler, odalar boşaldıktan sonra taştan yataklara su tutulup hemen diğer müşterileri alıyorlarmış. Hatta günümüze kadar gelen kalıntılarda yerlere penis figürü çizildiği ve bu figür doğrultusunda ilerlendiğinde genel evlerin rahatlıkla bulunabildiği anlaşılmış. Yemekleri ziyan ediyorlar, kölelere kötü davranıyorlar umarsızca harcama yapıyorlarmış. Tanrı onların bu gidişatını cezalandırmak adına onlara bir felaket yaşatmış. Yanıbaşlarında bulunan Vezüv Yanardağı önce şehir halkını depremlerle uyarmış. Daha sonra şehiri büyük bir duman kaplamış şehir halkı buna rağmen şehri terketmemiş, zerre kadar umursamamışlar ve günlük hayatlarına devam etmişler. Ta ki yanardağ patlayana ve tüm şehri yok edene dek. Lavlardan sonra insanlar taşlaşmışlar ve kalıntıları bugünlere kadar gelmişler.

Pompei’ye gittiğinizde size anlatılacak hikaye bu olacak, fakat bilimsel verilere göre olay aslında tam olarak bu şekilde cereyan etmemiş. 20.000 kişinin yaşadığını söylemiştim Pompei’de, fakat yaklaşık 2.000 kişinin kalıntıları bulundu yapılan kazılarda. Buda demek oluyor ki, halkın büyük çoğunluğu kaçtılar. Hatta yarıdan fazlasının köle olduğu bir şehirde, asilzadelerin kaçtığı ve köleleri eşyaları ve evleri korumak üzere şehirde bıraktıkları bile düşünülebilir kanımca. Yani burada telef olanların hepsi bana göre kölelerdi, dönemin asilzadeleri bukadar vurdumduymaz olamazlardı. Ayrıca bir liman ve ticaret şehri olan Pompei’de, diğer tüm ticaret şehirlerinde olduğu gibi genel evler olması gayet doğaldı. Aylarını denizde geçiren kaptanlar enerjilerini bu şekilde atabileceklerdi, bu kaptanların hepsinin Pompei’de konuşulan dili bilemeyeceğini farz edersek, yerlere kazınan penis figürlerinin de aslında bu kaptanların ve mürettebatın halka bu yüz kızartıcı soruyu sormaktansa işaretleri takip ederek genel evin yerini bulmaları için kullanılan bir yol olduğunu düşünmemiz gerekir. Eğer yaşasalardı uzaya ilk gidecek insanların Pompei’liler olduğu söylenirken ve bu halkın bukadar zeki ve gelişmiş olduğu bilinirken, yanardağın patlayacağını anlayamayıp kaçamamaları bence düşünülemez.





Bukadar hikayeden sonra, Pompei’yi tanımaya ve kalıntıları keşfetmeye başlayalım. Roma İmparatorluğu’nda yaygın olan bir eğlence olan gladyatör dövüşleri, Pompei’de de son derece yaygındı işte dönemin arenasından kareler…

Gladyatör Arenası

pompei,italya,arena

pompei,italya,arena

Böyle zengin bir halkın gladyatör dövüşleri için bahis oynamamaları düşünülemezdi zaten.  Şehir merkezine göz attığımızda sokaklardan geçen yolların oldukça iyi dizayn edilmiş olduğunu görüyoruz şöyle ki; kanalizasyon sistemleri geliştirmiş Pompei’liler kendileri için, evlerin duvarlarına açtıkları deliklerden dışkıların yollara akmasını sağlayacak boru sistemini geliştirmişler. İnsanlar yollarda karşıdan karşıya geçerken bu dışkılara basmamaları için ise adeta yaya geçitleri sistemlerinde olduğu gibi yüksek geçişler yaparak, insanların kirlenmeden karşıdan karşıya geçmeleri sağlanırken, aynı zamanda yoldan geçecek at arabaları için de bu yükseltilerin oranlarını, arabaların geçebileceği şekilde ayarlamışlar, resimlerden inceleyelim;

Kanalizasyon Borusu

pompei,italya,kanalizasyon

Yaya geçidi

pompei,italya,napoli,yaya geçidi

Pompei’liler, adres kavramını pratik olarak çok iyi geliştirmişler, hemen hemen her köşe başında çeşmeler varmış ve bu çeşmelerin her birine farklı surat figürleri çizmişler. Bu sayede birbirleriyle olan buluşma noktalarını “maymun suratlı çeşmenin önünde” gibi tariflerle anlatarak adres temini sağlamışlar. İşte o çeşmelerden biri…

pompei,napoli,fırın,çeşme

Ünlü Pompei genelevlerine geçecek olursak, ilk önce yol bulmayı sağlayan penis figürlerine bir göz atalım;

pompei,penis,napoli,italy,italya

Doğrulutyu takip ederseniz bir genel eve ulaşabiliyorsunuz. Bu genel evlerde birçok oda mevcut, ve her odanın girişinde, odada ne şekilde bir cinsel ilişki isteniyorsa onu anlatmaya dair resimler bulunmakta. Gelen müşteriler, resimlere göre oda seçimlerini yapıyor, taş yatakları sularla yıkatıyor ve işlerini hallediyorlarmış. Genelevdeki yataklara ve taşlaşmış insan kalıntılarına bakacak olursak Pompei insanları oldukça kısalarmış, belki de dünyadaki en başarılı insanların kısa boylular olması geleneği ozamanlara dayanıyordur.

Kapı Girişindeki Resimler

pompei,genelev,italya,italy

pompei,genelev,italya,italy

Genelev Odası

pompei,genelev,italya,italy

Böyle bir zenginliğe sahip olan insanlar takdir edersiniz ki temizliklerine de önem verirler. Özellikle gemi kaptanları ve mürettebat, aylarca süren yolculukları boyunca temiz su bulamadıklarından, Pompei’ye gelince,  lüks hamamlardan faydalanıp temizlenebiliyorlardı. Aşağıdaki fotoğraflardan da görebileceksiniz ki, hamam taşlarının üzerindeki yazılar altından, hemen hemen tüm hamamlar olabildiğince süslü ve altından yazılarla donatılmış.

Hamam Resimleri

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli

Resimlerin büyük ölçekli hallerini sayfanın alt kısmındaki galeride bulabilirsiniz. Pompei tıpkı şu an İtalya’nın olduğu gibi yemekleri ve ipeği ile de ünlüymüş. Bundan dolayı her köşebaşında bir fırına rastlamak mümkün, sıradaki fotoğraf bir ekmek fırını.

Ekmek Fırını

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,ekmek,fırını

Halkın yarıdan fazlasının köle olduğundan bahsettik, bu köleleri nereden buluyorlardı, nasıl satın alıyorlardı diye merak ediyorsanız, onun çaresini de Pompei’liler köle pazarları kurarak bulmuşlardı. Sonraki resimde göreceğiniz üzere, taşların üstüne çıplak vaziyetteki köleleri çıkartıp sergiliyorlar ve alıcıların kölelerin her türlü uzuvlarını incelemelerini, herhangi bir hastalıkları olup olmadıklarını keşfetmelerini sağlıyorlardı.

Köle Pazarı

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,köle,köle pazarı

Pompei’de Teksas kuralları geçerli değilmiş, çok sayıda asilzade olmasından da ötürü, yasalara büyük önem veriliyormuş ve suçlular mahkemelerde yargılanıyorlarmış, işte bu mahkemelerden bir örnek aşağıda, hakimin çıkıp yargılama yapacağı kürsü de tabiki taştan…

Hakim Kürsüsü

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli

Artık en çok merak ettiğiniz taşlaşmış insanların olduğu resimlere geldi sıra. Pompei’ye gittiğinizde bu insanları şehrin bazı kısımlarında göreceksiniz. Kimileri camdan kutulara koyulmuş kimileri de diğer buluntularla birlikte parmaklıkların arkasında sergileniyor. İşte taşlaşmış insanlar, günümüze kadar gelmiş kafatası kemikleri, tırnakları ve dişleri ile…

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,taşlaşmış insan





Hamile bir bayan eliyle gözlerini ve burnunu kapayarak dumandan korunmaya çalışırken lavların altında kalmış

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,taşlaşmış insan

Lavlardan korkarak çömelmiş bir insan

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,taşlaşmış insan

Lavlarla temas ettiğinde iki büklüm olup taşlaşan tasmalı köpek

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,taşlaşmış köpek

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,taşlaşmış insan

Ayrıntılı fotoğrafları sayfanın alt kısmındaki resim galerisinde bulabilirsiniz. Son olarak Pompei’nin bir liman şehri olduğunu söylemiştim, Pompei’ye gittiğinizde bu şehirin denize kıyısı olmadığını göreceksiniz. Bunun sebebi ise Vezüv yanardağı patladıktan sonra, dağdan kopan parçalar denizi dolduruyolar ve Pompei Şehri’nin deniz ile bağlantısını uzağa çekiyorlar.

Ortadaki ağaçların sol tarafı eski bir liman sağ tarafındaki çimenler ise eskiden denizmiş

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,liman

Pompei Şehri’nden Vezüv Yanardağı’nın görüntüsü

hamam,pompei,bathroom,italya,italy,napoli,vezüv

Gezi saatine bağlı olarak acıkabilirsiniz, antik kent girişinde birçok restaurant mevcut, fiyatları pahalı, hatta rehberiniz sizi fiks menüye dahil etmek isteyebilir. Genelde buradaki restaurantlarda bizdeki fasıl ekibi gibi ispanyol gitarlı müzisyenler masa masa dolaşıp müzik çalıp bahşiş istiyorlar. Pompei restaurantlarından iki tanesini denedim, lezzet olarak sınıfta kaldıklarını söyleyebilirim. Pompei’ye giderseniz hazırlıklı gidin yanınıza atıştırmalık yiyecekler alın, karnınızı Napoli’de rahatlıkla lezzetli ve uygun fiyatlı yemekler yiyerek doyurabilirsiniz. Demem odur ki yemek yeme hakkınızı Pompei’de kullanmayın.

Antik şehir meraklıları için Pompei gerçekten gezilip görülmesi gereken bir şehir, eğer böyle bir tutkunuz yoksa bile yinede ilginizi çekecektir. Ama şunu da unutmayalım ki öncelikle kendi ülkemizin değerlerini keşfetmemiz gerekir. Ülkemizde de bu derece iyi korunamamış olsa da çok sayıda antik kent bulunmakta. Ülkemizdeki antik kentler hakkında da çok yakın zamanda bir araştırma yazısı yayınlayacak ve sizleri bilgilendirmeye çalışacağım.

Pompei gezimi, çektiğim videoları size sunarak sonlandırıyorum, gezip görmek size kalıyor…

 

 

 

Bu Yazıyı Paylaş: Share on Facebook
Facebook
Tweet about this on Twitter
Twitter
Share on LinkedIn
Linkedin